هر چند وقت يک بار نام ويروس جديدي به گوش مي رسد و در صدر اخبار رسانه هاي مختلف قرار مي گيرد. اين بار قرعه به نام ويروس زيکا افتاده تا مردم جهان و به ويژه زنان باردار را بترساند! خلاصه بگوييم داستان از اين قرار است که به تازگي ديده شده وقتي خانم هاي باردار به اين ويروس مبتلا مي شوند نوزاداني با سر و مغز کوچک به دنيا مي آورند.

اين موضوع اخيرا در بخش زايمان بيمارستان هاي آمريکاي جنوبي زياد ديده شده و نگراني عمومي را به دنبال داشته است؛ البته تاکنون گزارشي از ابتلا به اين ويروس و بروز اين مشکل در نوزادان ايراني منتشر نشده و جاي نگراني نيست اما از آنجا که اين ويروس در دنيا در حال گسترش است و از طرفي با نزديک شدن به تعطيلات نوروزي ممکن است بعضي از افراد قصد مسافرت به خارج از کشور را داشته باشند و از همين حالا در فکر برنامه ريزي سفر باشند، به اين اشخاص توصيه مي شود در مورد زيکا بيشتر بدانند و نکات ايمني را براي پيشگيري رعايت کنند.

تحقيقات پژوهشگران برزيلي و محققان سازمان بهداشت جهاني نشان مي دهد که زيکا مرگ آور نيست اما ارتباطي بين ويروس زيکا و تولد نوزاداني با اختلال ميکروسفالي وجود دارد. مشاهده شده زنان باردار مبتلا به اين ويروس، نوزاداني با مغز و سر کوچک به دنيا آورده اند که به اين اختلال نوزادان ميکروسفالي مي گويند. البته تحقيقات در اين زمينه همچنان ادامه دارد تا اين فرضيه به طور کامل به اثبات برسد.

زيکا در آمريکاي جنوبي و به ويژه کشور برزيل به سرعت در حال گسترش است اما اين احتمال وجود دارد که شيوع آن به آمريکاي شمالي و ساير مناطق جهان هم برسد. تعداد نوزادان متولد شده با سر کوچک در بعضي از مناطق برزيل در يک سال گذشته 10 برابر شده و اين اختلال در بعضي از کشورهاي ديگر آمريکاي جنوبي رشد چشمگيري داشته که سبب نگراني شده است.

عامل انتقال ويروس زيکا يک پشه است. اين ويروس اولين بار در سال 1947 در اوگاندا شناسايي شد و تا سال 2014 در قاره آمريکا وجود نداشت.

اين پشه در مناطق گرمسيري و معتدل به خصوص مناطق ساحلي بيشتر بوده و اسمش «آئدس» است. آئدس در اوايل صبح و اواخر شب بيشتر هوس مي کند آدم ها را نيش بزند. به همين دليل به مردمي که در مناطق پرخطر زندگي مي کنند توصيه مي شود در اين زمان ها بيشتر مراقب نيش پشه باشند.

به تازگي اعلام شده که ويروس زيکا احتمالا از طريق تماس جنسي هم قابل انتقال است. اين فرضيه زماني قوت گرفت که شخصي ساکن ايالت تگزاس که ويروس زيکا در آنجا اصلا شيوع ندارد دچار اين بيماري شد. بعد از انجام تحقيقات معلوم شد شريک جنسي او به تازگي از ونزوئلا برگشته و اين کشور يکي از مناطقي است که زيکا در آن شايع شده.

شيوع و انتشار ويروس زيکا به حدي جدي شده که سازمان بهداشت جهاني «وضعيت اضطراري بهداشت عمومي» را اعلام کرده است؛ البته اين اولين بار نيست که چنين وضعيتي اعلام شده و در سال 2009 همزمان با شيوع آنفلوآنزاي خوکي و سال 2014 به دليل شيوع ابولا هم چنين وضعيتي اعلام شده بود.

زيکا چه علائمي دارد؟
• تورم و قرمزي چشم ها
• تب خفيف
• ضايعات پوستي
• سردرد و درد مفاصل

دو تا هفت روز بعد از گزش پشه علائم در بدن فرد ديده مي شود و معمولا تا يک هفته ادامه دارد.

از هر چهار فرد آلوده شده به ويروس زيکا، يکي از آنها با علائم شديد روبه رو مي شود.

تعداد بسيار کمي از افراد بعد از پايان دوره بيماري با مشکلات جدي روبه رو مي شوند. تنها مشکل، ارتباطي است که بين تولد نوزاد مبتلا به ميکروسفالي و ابتلاي زنان باردار به اين ويروس وجود دارد. کودکاني که با اين نقص متولد مي شوند، شانس زيادي براي ادامه زندگي ندارند. وزارت بهداشت برزيل اعلام کرده از زمان شيوع ميکروسفالي تا به حال 404 مورد تاييد شده و 76 کودک در اثر ميکروسفالي در دوران جنيني يا بعد از تولد جان شان را از دست داده اند.

• بايد مراقب باشيد هنگام سفر به مناطقي که اين ويروس شايع شده، توسط پشه ها گزيده نشويد.
• لباس آستين بلند و شلوار بپوشيد و از کلاه استفاده کنيد.
• اگر در محل اقامت شما حشرات و پشه وجود دارد براي نابودي پشه ها از اسپري حشره کش کمک بگيريد.
• پشه بند نصب کنيد.

تاکنون دارو يا واکسني براي درمان اين بيماري کشف نشده و تحقيقات در مورد توليد واکسن زيکا همچنان ادامه دارد. چند توصيه به بيماران کمک مي کند طول دوره بيماري شان کوتاه تر شود.

• مصرف داروهاي مسکن براي کاهش درد و تب
• نوشيدن مايعات و آب زياد
• استراحت کافي